ઘઊ- જમીનની તૈયારી, બીજ માવજત તથા વાવણી પધ્ધતિ.

જમીનની તૈયારી

ચોમાસુ પાક પૂરો થયે જમીનને સખત થતી અટકાવવા હળથી ખેડ કરી, આગલા પાકના જડિયા-મૂળિયાં વીણી ખેતર સાફ કરવું. આમ કરવાથી ઊધઈનો ઉપદ્રવ પણ ઘટશે. ત્યારબાદ રાંપ મારી જમીન સમતલ કરવી. ખેડમાં વિલંબ કરવો નહીં તેમજ જમીનને ટ્રેક્ટર વડે વારંવાર ખેડવી નહીં, આમ કરવાથી જમીનનું નીચલું પડ સખત થશે જેનાથી નિતારશક્તિ અને મૂળનો વિકાસ અટકશે. જમીનની તૈયારીમાં લગભગ 1500 Rs / એકર સુધી બચાવવા માટે શૂન્ય-ટીલેજ વિધિ અપનાવવી, જેમાં બીજ-કમ-ફર્ટિ ડ્રિલ મશીનથી કાળી કે ભારે કાળી જમીનમાં પૂરતા ભેજે સીધી વાવણી કરવી.

જાતો

બિનપિયત ઘઉંની વાવણી માટે અરનેજ-206, GW-1, GW-2 વગેરે જાતો પસંદ કરવી, સમયસર વાવણી એટલે કે 15 થી 25 નવેમ્બર દરમિયાન વાવણીમાં સારા ઉત્પાદન માટે GW-496, GW-273, GW-322, GW-366, GW-190 અને GW-1139 જાતો પસંદ કરવી. મોડી વાવણી એટલે કે 10 ડિસેમ્બર સુધી વાવણી માટે GW-173 અથવા લોક-1 જાત પસંદ કરવી.
બીજ માવજત
પાકને જમીનજન્ય અને બીજજન્ય રોગોથી બચાવવા એક કિલો બીજ દીઠ 2 ગ્રામ થાઈરમ અથવા કેપ્ટાન દવાનો પટ આપીને વાવેતર કરવું. ખાતરના કાર્યક્ષમ ઉપયોગ માટે બીજને ઍઝોટોબેક્ટર @ 30 gm + PSB @ 30 gm / kg બીજ પ્રમાણે પટ આપી વાવવા. તેનાથી 25% નાઈટ્રોજન + 50% ફૉસ્ફરસ બચી શકે.

વાવણી કઈ રીતે કરવી

સમયસર એટલે કે 15 થી 25 નવેમ્બર દરમિયાન વાવણી કરવી હોય તો સારા વિકાસ માટે વાવણી 22.5 સેમીના અંતરે 5 થી 6 સેમી ની ઊંડાઇએ કરવી. મોડી એટલે કે 25 નવેમ્બર થી 10 ડિસેમ્બર સુધી વાવણી કરવી હોય તો બે હાર વચ્ચે 18 સેમી અંતર રાખવું. સારા ઉગાવા માટે કોરામાં વાવણી કરી પિયત આપવું. સમયસર વાવણી માટે 50 કિલો / એકર વાપરવુ. ડ્યુરમ જાતો અને મોડી વાવણી માં 60 કિલો / એકર મુજબ બીજ વાપરવું. બિનપિયત વાવણી માટે 20-24 કિલો / એકર મુજબ બીજ વાપરવુ.